Nowe obszary Ramsar w Polsce
Na liście obszarów wodno-błotnych o międzynarodowym znaczeniu zostały opublikowane trzy nowe obszary położone w Polsce: Stawy Przemkowskie, Torfowiska Doliny Izery i Ujście Wisły, wyznaczone zgodnie z postanowieniami Konwencji Ramsarskiej.
Do tej pory Polska zgłosiła 16 obszarów Ramsar. Oprócz trzech nowo ustanowionych, jest to sześć parków narodowych (Biebrzański, Narwiański, Poleski, Słowiński, „Ujście Warty”, Wigierski), pięć jezior (Druzno, Karaś, Łuknajno, Siedmiu Wysp, Świdwie), torfowiska położone w Karkonoszach, a także kompleks stawów rybnych w okolicach Milicza.
Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego, zwana potocznie Konwencją Ramsarską, jest najstarszą światową konwencją poświęconą ochronie środowiska przyrodniczego. Zgodnie jej zapisami obszarami wodno-błotnymi są tereny bagien, błot i torfowisk lub zbiorniki wodne, tak naturalne jak i sztuczne, stałe i okresowe, o wodach stojących lub płynących, słodkich, słonawych lub słonych, łącznie z wodami morskimi, których głębokość podczas odpływu nie przekracza sześciu metrów. Te najcenniejsze są wyróżniane poprzez ich wpisanie na listę obszarów wodno-błotnych o międzynarodowym znaczeniu, tzw. obszarów Ramsar.
Obecnie stronami Konwencji Ramsarskiej jest 169 państw, które wyznaczyły razem 2 293 obszary Ramsar o łącznej powierzchni ponad 225 mln ha.
Poniżej przedstawiamy, krótką charakterystykę nowych obszarów Ramsar.
Stawy Przemkowskie
Nr na liście Ramsar: 2320
Obszar wodno-błotny położony w zlewni rzeki Szprotawa. Obejmuje on dwa kompleksy hodowlanych stawów rybnych oraz przylegające do nich tereny podmokłe: torfowiska niskie, bagienne, wilgotne łąki, szuwary i łęgi. Ostoja stanowi jedno z ważniejszych w tej części Europy miejsc odpoczynku i żerowania ptaków w czasie migracji (szczególnie gęsi zbożowej) oraz miejsce lęgowe dla ptaków wodno-błotnych. Powierzchnia obszaru wynosi 4.605 ha.
Torfowiska Doliny Izery
Nr na liście Ramsar: 2319
Jest to największy w Polsce kompleks torfowisk górskich, który nie ma odpowiednika w innych częściach Polski. Obejmuje torfowiska wysokie i przejściowe położone na terasach doliny Izery w środkowej części Gór Izerskich, wzdłuż polsko-czeskiej granicy. Są one porośnięte kosodrzewiną, zbiorowiskami nieleśnymi oraz borem świerkowym. Powierzchnia torfowisk wysokich ma urozmaiconą morfologię modelowaną przez erozję mrozową i wietrzną. Występują tu podłużne, wilgotne rynny i suche grzędy, podobne do tych, jakie spotykamy na torfowiskach w północnej Skandynawii. Roślinność tych torfowisk ma unikalny w naszej strefie klimatycznej charakter subarktycznej tundry. Bagna po polskiej stronie granicy przylegają do rozległego kompleksu torfowisk po stronie czeskiej również chronionych jako obszar Ramsar. Obszar zajmuje powierzchnię 529 ha.
Ujście Wisły
Nr na liście Ramsar: 2321
Obszar składa się z dwóch osobnych części największego estuarium w Polsce - ujścia Wisły do Morza Bałtyckiego. Część zachodnia w dużej części pokrywa się z rezerwatem przyrody „Ptasi Raj” (obejmuje wschodni brzeg ujścia tzw. Wisły Śmiałej). Część wschodnia obejmuje główne ujście Wisły - tzw. Przekop Wisły - wraz z piaszczystymi łachami oraz otaczającymi je wodami Morza Bałtyckiego, gdzie znajduje się rezerwat przyrody „Mewia Łacha”. Obszar jest jedną z najważniejszych w kraju ostoi dla przelotnych i zimujących ptaków wodno-błotnych związanych z wybrzeżem. Jesto to jedyne w kraju miejsce gniazdowania rybitwy czubatej oraz jedno z najważniejszych krajowych lęgowisk rybitw białoczelnej i rzecznej. Główne w Polsce miejsce występowania fok szarych oraz jedyne w Polsce miejsce, gdzie odnotowano rozród foki pospolitej. Powierzchnia obszaru wynosi 1748 ha.
Więcej informacji o nowych obszarach w Polsce w serwisie internetowym Konwencji Ramsar (strona w języku angielskim).
Fot.: Piotr Śnigucki