Ostoję stanowi szeroka dolina rzeki Nidy wraz z otaczającymi ją terenami. Rzeka ta jest jedną z nielicznych w Polsce, zachowaną w stanie zbliżonym do naturalnego. Tworzy liczne meandry i starorzecza, które otaczają wilgotne i podmokłe łąki i bagna. Cały obszar jest poprzecinany siecią małych cieków, którymi woda przepływa między głównymi zbiornikami i odgałęzieniami rzeki, dzięki czemu wykształciły się tu unikalne siedliska wodno-błotne. Otoczenie doliny stanowią kopulaste wzgórza, porozcinane licznymi wąwozami, parowami oraz suchymi dolinami. Osobliwością obszaru są osady gipsowe oraz związana z nimi rzeźba krasowa.

Obszar zaprojektowano w celu zachowania we właściwym stanie ochrony następujących siedlisk przyrodniczych i gatunków zwierząt wymienionych w Załącznikach I i II Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory:

• Śródlądowe słone łąki, pastwiska i szuwary Glauco-Puccinietalia (część - zbiorowiska śródlądowe);
• Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion;
• Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitans;
• Zalewane muliste brzegi rzek z roślinnością Chenopodion rubri p.p. i Bidention p.p.;
• Murawy kserotermiczne Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis, Festucion pallentis;
• Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe Molinion;
• Ziołorośla górskie Adenostylion alliariae i ziołorośla nadrzeczne Convolvuletalia sepium;
• Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie Arrhenatherion elatioris;
• Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea);
• Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk;
• Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania;
• Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum;
• Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae i olsy źródliskowe;
• Łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe Ficario-Ulmetum;
• Obuwik pospolity Cypripedium calceolus;
• Lipiennik Loesela Liparis loeselii;
• Dziewięćsił popłocholistny Carlina onopordifolia;
• Sierpik różnolistny Serratula lycopifolia;
• Poczwarówka zwężona Vertigo angustior;
• Skójka gruboskorupowa Unio crassus;
• Trzepla zielona Ophiogomphus cecilia;
• Minóg strumieniowy Lampetra planeri;
• Boleń Aspius aspius;
• Piskorz Misgurnus fossilis;
• Koza Cobitis taenia;
• Głowacz białopłetwy Cottus gobio;
• Traszka grzebieniasta Triturus cristatus (Triturus cristatus cristatus);
• Kumak nizinny Bombina bombina;
• Mopek Barbastella barbastellus;
• Bóbr europejski Castor fiber;
• Wydra Lutra lutra;
• Czerwończyk fioletek Lycaena helle;
• Różanka Rhodeus sericeus amarus;
• Modraszek telejus Maculinea (Phengaris) teleius.

Plan zadań ochronnych został sporządzony w związku z realizacją projektu POIS.05.03.00-00-186/09 „Opracowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 na obszarze Polski", współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach V osi priorytetowej Programu Infrastruktura i Środowisko 2007 - 2013, działanie 5.3 „Opracowywanie planów ochrony".

--------------------------------

Źródło: RDOŚ w Kielcach
Autor zdjęcia: D. Gorzkiewicz