Plany dla obszarów Jeleniewo oraz Ostoja Suwalska
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Białymstoku ustanowił plany zadań ochronnych dla kolejnych obszarów Natura 2000 - Jeleniewo oraz Ostoja Suwalska. Podstawowym celem ich ustanowienia jest możliwie najszybsze podjęcie działań niezbędnych dla skutecznej ochrony czyli zapewnienie, że stan siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków dla ochrony których wyznaczono obszar, nie ulegnie pogorszeniu.
Obszar Jeleniewo o powierzchni 5910 ha leży w całości na terenie województwa podlaskiego i obejmuje swoim zasięgiem powiat suwalski: gminy - Jeleniewo, Szypliszki, Przerośl, Rutka-Tartak i Suwałki. Celem utworzenia obszaru Natura 2000 Jeleniewo była początkowo ochrona największej w Polsce kolonii lęgowej i żerowisk nietoperza nocka łydkowłosego - jednego z najrzadszych i zagrożonych wymarciem. Kolonia ta znajduje się na strychu XIX-wiecznego Kościoła Parafialnego w Jeleniewie koło Suwałk. Po rozszerzeniu powierzchni tego obszaru o Dolinę Czarnej Hańczy, największej rzeki Suwalszczyzny, doszły dodatkowe przedmioty ochrony: cenne siedliska oraz rzadkie gatunki roślin i zwierząt. Wśród siedlisk ochroną objęte są zbiorniki z podwodnymi łąkami ramienic (glonów o sztywnych, często inkrustowanych wapniem gałązkach), nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników, murawy kserotermiczne. Obszar Jeleniewo stanowi również istotne w skali kraju miejsce występowania populacji lipiennika Loesela.
Ostoja Suwalska to obszar o powierzchni 6349,5 ha leżący w powiecie suwalskim i obejmujący gminy: Jeleniewo, Przerośl, Rutka-Tartak, Wiżajny. Ostoja obejmuje teren najstarszego w Polsce Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Największą wartością tego obszaru jest unikalny polodowcowy krajobraz, obfitujący w różnorodne formy: wzgórza morenowe, głębokie doliny rzeczne, doliny wiszące oraz głazy narzutowe. Liczne są tu jeziora, a wśród nich najgłębsze jezioro Polski - Hańcza (108,5 m). Wszędzie spotkać można różnorodne formy rzeźby polodowcowej: moreny, kemy i ozy, doliny wiszące, sandry i głazowiska. Najciekawsze fragmenty lasów zachowały się w północnej części obszaru, a wśród nich przede wszystkim olszowe łęgi źródliskowe porastające tzw. wiszące torfowiska. Na stromych zboczach morenowych rozwijają się bogate w gatunki murawy kserotermiczne. Ostoja Suwalska stanowi jedno z nielicznych w Polsce miejsc występowania glonu ramienicy szczeciniastej, tworzącej tu tzw. łąki podwodne. Ważnymi dla Europy gatunkami roślin, gatunkami priorytetowymi są tu: rzepik szczeciniasty i lipiennik Loesela.
Plan zadań ochronnych wyznacza cele, które powinny zostać osiągnięte w perspektywie 10 lat dzięki realizacji określonych działań ochronnych.
Na obszarze Jeleniewo za konieczne uznano wykonanie dokładnej inwentaryzacji przedmiotów ochrony. Priorytetem są tu działania służące ochronie nietoperza - nocka łydkowłosego, poprzez m.in. ograniczenie budowy inwestycji i instalacji, które stanowiłyby barierę w przelotach nietoperzy z kolonii w Jeleniewie do ich żerowisk. Do podstawowych pilnych zabiegów ochronnych zaliczono przeciwdziałanie sukcesji wtórnej, przywrócenie ekstensywnej gospodarki i powstrzymanie spadku poziomu wód gruntowych w celu ochrony torfowisk oraz siedlisk łąkowych i murawowych.
Na obszarze Ostoja Suwalska zaplanowano działania zmierzające do przywrócenia optymalnego sposobu gospodarowania (wypas, koszenie w odpowiednich dla danego gatunku terminach) oraz utrzymania właściwych parametrów stanu siedlisk ww. gatunków (usuwanie drzew i krzewów, kontrola stanu rowów i urządzeń hydrotechnicznych, usuwanie roślin inwazyjnych).
Ww. zarządzenia opublikowane zostały w Dzienniku Urzędowym Województwa Podlaskiego 2 maja 2014 r.:
- Zarządzenie w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Ostoja Suwalska PLH200003,
- Zarządzenie w sprawie ustanowienia planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Jeleniewo PLH200001.
--------------------------------
Źródło, fot.: RDOŚ w Białymstoku