Poznaj pszczoły
Alarmujące doniesienia na temat wymierania pszczoły miodnej, które pojawiają się od 2006 r., spowodowały wzrost zainteresowania znaczeniem tego gatunku oraz innych owadów zapylających w ekosystemach, a także w gospodarce człowieka. Wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, iż działań mających na celu ograniczenie wymierania owadów zapylających nie możemy zaprzestać.
Jednak w Wielkim Dniu Pszczół, który obchodzony jest już po raz czwarty, warto również wspomnieć o niezwykle interesującym życiu pszczół.
Na całym świecie może żyć 20-30 tys. gatunków pszczół, natomiast w Polsce stwierdzono ich około 450. Pszczoła miodna, najbardziej znana pszczoła z rodzaju Apis, jest gatunkiem o wiele starszym od człowieka. Potwierdzono, iż obecna postać tego społecznego owada żyła już około 80 mln lat temu.
Pszczoła miodna żyje w rodzinach, które z uwagi na podobieństwo ich funkcjonowania do wysokorozwiniętych organizmów ssaków, określane są superorganizmami. Jednocześnie zaskakującym może być fakt, iż w rodzinie pszczelej nie ma jednostki decyzyjnej (nie jest to królowa!), wręcz przeciwnie zarządzanie rojem jest całkowicie zdecentralizowane. Wszystkie pszczoły podejmują wspólnie jednogłośne decyzje, mimo, że jak potwierdziły badania, pszczoły żyjące w jednym roju nie są identycznymi osobnikami, również pod względem zachowania. Na podstawie analizy dwóch wzorów pszczelich zachowań – chęci poszukiwania nowych miejsc gniazdowania oraz źródła pokarmu – stwierdzono, iż część owadów chętniej podejmuje poszukiwania niż inne, a różnice pomiędzy tymi osobnikami zostały potwierdzone również w analizie genetycznej.
Interesujący jest również fakt, iż mimo, że wszystkie pszczoły rozwijają się z takiego samego jajeczka, ich długość życia jest bardzo różna. Matka pszczela, która jako larwa karmiona jest wyłącznie mleczkiem pszczelim może żyć 3-4, a nawet 7 lat. Robotnice w zależności od pory roku, a tym samym intensywności wykonywanej pracy, mogą przeżywać od 6-8 tygodni (pszczoły wiosenno-letnie) lub 6-8 miesięcy (pszczoły jesienno-zimowe).
Niezwykłe fakty z życia pszczół można mnożyć w nieskończoność: piękny taniec pszczół, sposób produkcji wosku i budowy plastrów, niezwykle czujne zmysły, możliwość utrzymywania stałej temperatury w gnieździe z czerwiem, itd. Dlatego warto wniknąć głębiej i poznać ten fenomenalny świat maleńkich owadów, tak niezmiernie ważnych dla naszej planety i dla nas.
Fot.: iStockphoto.com/Nauhardt